Op maandag presenteerde Ban Ki-Moon zijn bevindingen over het voorbije jaar in de Westelijke Sahara aan de VN Veiligheidsraad, evenals zijn aanbevelingen betreffende de VN vredesmissie in het gebied, MINURSO. Die vredesmissie is al sinds 1991 aanwezig in de Westelijke Sahara, en heeft als taak toe te zien op het staakt-het-vuren en het organiseren van een referendum waarin de Saharawi kunnen kiezen voor onafhankelijkheid of een vorm van integratie in Marokko.
De gangbare praktijk wil dat dergelijk rapport vrijwel meteen op de VN website wordt gepubliceerd. De voorbije jaren werden de rapporten dan iets later weer teruggeroepen en aangepast onder druk van Marokko.
Dit jaar is dat anders. Hoewel het rapport al een officieel volgnummer werd toegekend (S/2013/220), is het nog steeds niet toegankelijk voor het publiek. Zelfs het Polisario, rechtstreeks betrokken partij in het conflict, kreeg niet onmiddellijk inzage.
Ondertussen deelde de permanente leden van de Veiligheidsraad het rapport wel met de pers, wat resulteerde in artikels die benadrukten dat Ban Ki-Moon de internationale gemeenschap oproept tot inspanningen om het Saharaanse conflict zo snel mogelijk op te lossen - niet noodzakelijk via een referendum, dus. Die urgentie is niet te wijten aan het decennialange menselijk leed dat door het conflict veroorzaakt werd, maar aan de vrees dat de huidige terreur in Mali wel eens naar de Westelijke Sahara zou kunnen overslaan.
Polisario, dat uiteindelijk toch ook een kopie van het rapport kreeg, reageerde als volgt: "gezien het een probleem van dekolonisatie betreft, zou de kwestie van de Westelijke Sahara moeten worden opgelost los van de gebeurtenissen in de Sahel. Als Afrikaanse landen zijn we bezorgd om de stabiliteit en de veiligheid in Mali en andere plaatsen in Afrika, maar er mag geen verwarring gecreëerd worden tussen een intern probleem van een bepaald land en het recht op zelfbeschikking van het volk van de laatste kolonie van Afrika".
Volgens media berichten spreekt Ban Ki-Moon in zijn rapport ook van de "dwingende nood aan een onafhankelijk, onpartijdig, uitgebreid en volgehouden toezicht op de mensenrechtensituatie in zowel de Westelijke Sahara als in de vluchtelingenkampen."
Dat is alleszins een stap vooruit, ook al wijst de Secretaris Generaal die taak niet expliciet toe aan de quasi-werkloze VN missie aanwezig is in het gebied - tevens de enige VN vredesmissie zonder een mandaat om toezicht te houden op de mensenrechten. De Secretaris Generaal beveelt evenwel aan om MINURSO's mandaat nogmaals met een jaar te verlengen.
Afrika's laatste kolonie Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
