De geruchtenmolen over potentiële petroleumafzettingen in de Westelijke Sahara klinkt steeds luider.
De eerste indicaties van de mogelijke aanwezigheid van olie dateren al van 1940. Maar op de vooravond van de tweede wereldoorlog had de Spaanse kolonisator andere zorgen. Het zou dan ook tot eind jaren '50 duren vooraleer de Spaanse regering in kartel met de Verenigde Staten tot onderzoek overging. In 1964 waren al 27 indicaties van olie geïdentificeerd. De in het onderzoek betrokken bedrijven werden echter rond die tijd weggelokt naar Libië en de Noordzee, waar rendabele olievoorraden ontdekt waren.
Nadat de VN de Sahara in 1965 op de lijst van te dekoloniseren gebieden had geplaatst, vond Franco geen enkel bedrijf nog bereid om onderzoek te doen in het gebied. Toen 10 jaar later Marokko en Mauritanië de Westelijke Sahara binnen vielen en de oorlog in alle hevigheid losbarstte, was voor de bedrijfswereld de som snel gemaakt: het politieke risico woog nu al helemaal niet meer op tegen de mogelijke economische opbrengsten. De aanslepende oorlog en het beladen vredesproces hielden economische belangen tot eind jaren '90 op een afstand.
Pas in 2000 kwam er verandering in de situatie toen het Marokkaanse overheidsbedrijf ONAREP (Office National de Recherches et d’Exploitations Pétrolières) twee exploratiecontracten afsloot met grote spelers in de oliewereld: Total en Kerr-McGee. Toen een jaar later belangrijke oliesporen werden ontdekt voor de kust van Mauritanië, die geologische gelijkenissen vertoont met de Saharaanse kust, was de interesse van de oliegiganten helemaal gewekt.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.