"Burgers dienen te worden berecht in een civiele rechtbank"
... aldus Nederlands Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans naar aanleiding van parlementaire vragen over de veroordeling van 25 Saharawi door de Marokkaanse krijgsraad.
Ruim twee jaar na de zeer dramatische ontruiming van het Gdeim Izik protestkamp in West-Sahara zijn 25 Saharawi voor de Marokkaanse krijgsraad gesleept en veroordeeld tot loodzware straffen - van 20 jaar tot levenslang - omdat ze verantwoordelijk zouden zijn voor de gebeurtenissen. Hun proces is aanleiding voor wereldwijde verontwaardiging. Zo ook in Nederland waar de SP vragen heeft gesteld in het parlement. Zie hier de antwoorden die zijn ontvangen.
------------------
Antwoorden van Frans Timmermans, Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Van Bommel (SP) over het bericht dat een groep van 25 Sahrawi’s geen eerlijk proces zou hebben gekregen en dat hun beschuldigingen van marteling niet zouden zijn onderzocht.
Vraag 1 Kent u het bericht ‘Morocco/Western Sahara: Convicted Sahrawis must receive fair trials in civilian courts’, waarin wordt ingegaan op de veroordelingen van 25 Sahrawi’s door een militaire rechtbank in Rabat? 1)
Antwoord 1 Ja.
Vraag 2 Kunt u bevestigen dat beschuldigingen van marteling van veroordeelde Sahrawi’s niet zijn onderzocht? Indien neen, wat zijn dan de feiten?
Antwoord 2 De woordvoerder van de VN Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, dhr. Rupert Colville, sprak op 19 februari jongstleden zijn zorg uit over de berichten dat deze beschuldigingen niet zouden zijn onderzocht.
Vraag 3 Deelt u de opvatting van Amnesty International dat burgers in een militaire rechtbank in Marokko geen eerlijk proces kunnen krijgen? Indien neen, waarom niet?
Antwoord 3 In zijn algemeenheid geldt dat het inzetten van militaire rechtbanken bij de berechting van burgers problematisch is. Nederland is van mening dat burgers dienen te worden berecht in een civiele rechtbank, zodat zij een eerlijk, onpartijdig en onafhankelijk proces kunnen krijgen.
Vraag 4 Is het waar dat, ruim twee jaar na de gewelddadigheden van november 2010 waar de 25 veroordelingen aan gerelateerd zijn, nog steeds geen onafhankelijk onderzoek is uitgevoerd naar de toen gepleegde mensenrechtenschendingen? Indien neen, wat zijn dan de feiten?
Antwoord 4 Er is onderzoek uitgevoerd door het samenwerkingsverband van Marokkaanse mensenrechten-NGO’s, een onafhankelijke organisatie. Daarnaast hebben de Marokkaanse Nationale Raad voor de Mensenrechten en een parlementaire onderzoekscommissie onderzoek uitgevoerd.
Vraag 5 Deelt u de opvatting van Amnesty International dat de beschuldigingen van marteling van de veroordeelden moeten worden onderzocht en dat bewijsmateriaal dat door middel van marteling is verkregen niet gebruikt mag worden door de rechtbank? Indien neen, waarom niet?
Antwoord 5 Marokko is partij bij het VN verdrag tegen marteling. Dit verdrag verbiedt dat bewijsmateriaal dat door middel van marteling is verkregen wordt gebruikt in de rechtbank. Nederland sluit zich dan ook aan bij de oproep die VN-woordvoerder Colville in dit verband deed voor een strikte naleving van de internationale standaarden voor een eerlijk proces. Onderdeel daarvan is dat beschuldigingen van marteling moeten worden onderzocht.
Vraag 6 Deelt u verder de opvatting van Amnesty International dat de 25 veroordeelde Sahrawi’s recht hebben op een eerlijk proces en dat zij daarom door een civiele rechtbank opnieuw berecht dienen te worden? Indien neen, waarom niet?
Vraag 7 Bent u bereid bij Marokko aan te dringen op een nieuw en eerlijk civiel proces voor de 25 Sahrawi’s en op een onafhankelijk onderzoek naar de mensenrechtenschendingen die in november 2010 zijn gepleegd? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?
Antwoord 6 en 7 De advocaten van de groep Sahrawi’s hebben beroep ingesteld tegen het vonnis bij de Marokkaanse Cour Suprème (Hoge Raad). Afhankelijk van de uitkomst hiervan zal in EU-verband besproken worden of er aanleiding is om de Marokkaanse autoriteiten hierop aan te spreken.
1) Morocco/Western Sahara: Convicted Sahrawis must receive fair trials in civilian courts, http://www.amnesty.org/en/news/morocco-convicted-sahrawis-must-receive-fair-trial-2013-02-18, 18 februari 2013.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.