Aminatou Haidar is in hongerstaking gegaan als protest tegen haar gedwongen uitzetting uit de Westelijke Sahara en verbanning naar Spanje door de Marokkaanse autoriteiten. Onder toenemend protest beweert het Spaans Ministerie voor Binnenlandse Zaken Haidar enkel toegelaten te hebben op "humanitaire gronden".
Afgelopen vrijdag werd Aminatou Haidar, ook wel eens de Saharaanse Gandhi genoemd, gearresteerd op de luchthaven van El Aaiún. Daarna werd ze 24 uur vastgehouden, werd haar paspoort in beslag genomen en zou ze door de Marokkaanse politie gedwongen zijn geweest om in een vliegtuig richting Canarische Eilanden te stappen.
Aminatou Haidar zegt de Spaanse gezagvoerder te hebben ingelicht over het feit dat ze zonder documenten en tegen haar wil naar Spanje werd vervoerd. De vliegtuigmaatschappij Top Fly besloot na een telefonisch overleg met de Spaanse autoriteiten toch op te stijgen.
Dat Aminatou geen papieren op zak had, bleek geen probleem om Spanje binnen te komen. Het bleek wél een onoverkomelijk probleem om terug naar haar vaderland te reizen. Want ze heef nu éénmaal geen paspoort bij zich.
Daarom beschuldigt Aminatou Haidar de Spaanse autoriteiten ervan medeplichtig te zijn in haar gedwongen uitzetting. Ze heeft daarover inmiddels klacht ingediend bij het politiebureau op de luchthaven.
Ondertussen zwelt het protest bij de Spaanse bevolking en politieke oppositie aan. Elke krant bericht over wat er gaande is op de luchthaven van Lanzarote, en de solidariteitsbeweging - die in Spanje zeer groot is - kondigt protestacties aan.
De Spaanse overheid verdedigt zich door te stellen dat Haidar enkel en alleen op humanitaire gronden tot het Spaans grondgebied werd toegelaten. Ze beroept zich daartoe op een uitzondering in de wet voor vreemdelingenzaken. Die regelgeving laat toe dat mensen Spanje zonder documentatiebewijs kunnen binnenkomen, maar verbiedt hen terug te reizen indien ze niet over een paspoort beschikken. En, aldus het Ministerie van Binnenlandse Zaken, kan Haidar nu over een verblijfsbewijs omwille van overmacht beschikken.
Alleen wil Aminatou Haidar helemaal niet in Spanje blijven, maar is ze daartoe gedwongen door een bezettingsmacht. En Spanje lijkt daar nu toch wel een zeer dubieuze rol in te spelen.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.