Vandaag beslist de VN over de verlenging van het MINURSO mandaat. Zowel Human Rights Watch als Amnesty International hebben de Veiligheidsraad opgeroepen om dat mandaat uit te breiden met de observatie van mensenrechten in de door Marokko gecontroleerde gebieden en in de Polisario-gebieden.
Tot dusver maakten mensenrechten geen deel uit van het mandaat van de MINURSO, de VN missie die in 1992 door de VN werd ingesteld om een referendum in de Westelijke Sahara te organiseren.
Verschillende organisaties hebben zich de afgelopen weken tot de VN gericht met de vraag om bij de jaarlijkse evaluatie van de MINURSO de monitoring van mensenrechten aan het takenpakket toe te voegen. Onder hen ook Amnesty International en Human Rights Watch, met het verzoek dat de situatie van de mensenrechten aan beide kanten van de muur in de gaten zouden worden gehouden, dus zowel in de door Marokko bezette gebieden als in de door Polisario gecontroleerde vluchtelingenkampen.
Polisario is eveneens vragende partij en gaat akkoord met het inzetten van observatoren in het door hen gecontroleerde gebied. Een dergelijke maatregel lijkt inderdaad in hun voordeel te zijn, aangezien er weinig twijfel bestaat dat op gebied van de mensenrechten Marokko de grootste boosdoener is. Sla er de rapporten van Human Rights Watch, Amnesty International of het nooit gepubliceerde rapport van het VN Hoogcommissariaat voor de Mensenrechten maar op na.
Logisch dat Polisario zelfverzekerd toestemt met zo’n voorstel. Ofwel stemt Marokko tegen en lonkt de internationale kritiek, ofwel komt er zo’n monitoring-mechanisme en worden de Sahrawi in de Westelijke Sahara beter beschermd, en komt die internationale kritiek er daarenboven toch voor de Marokkaanse overtredingen.
Al is het nog maar de vraag of het in de politieke praktijk als een éénduidige overwinning voor Polisario zal uitpakken. Polisario heeft immers evenzeer wel wat op de kerfstok – zoals voormelde rapporten ook jaarlijks herhalen.
Marokko zal ongetwijfeld – en terecht - feller bekritiseerd worden dan Polisario, maar het zal minder uitmaken want veel mensenrechtenkrediet valt er toch niet meer te verliezen. Marokko's internationale steunpilaren, "vrienden" op basis van economische en politieke belangen, zullen niet bepaald opkijken van een MINURSO rapport over arrestaties in El Aaiún of Dakhla.
Blijft de vraag of dat mechanisme er wel komt. In zijn rapport aan de Veiligheidsraad bleef secretaris-generaal Ban Ki-Moon opvallend stil hierover. Een precedent uit 2006 belooft niet veel goeds. Toen werd deze kwestie al eens bediscussieerd in New York, maar eindigde het debat in een 14-1 patstelling door het Franse vetorecht.
Afrika's laatste kolonie Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
