Ban Ki-moon blijkt Oost-Indisch doof voor mensenrechten in de Sahara
De VN secretaris-generaal verstuurde gisteren zijn rapport over de Westelijke Sahara aan de Veiligheidsraad. Het document was geïnspireerd door Christopher Ross, zijn persoonlijke gezant voor de Westelijke Sahara.
De VN secretaris-generaal Ban Ki-moon negeert de oproepen van verschillende organisaties om het mandaat van de VN-macht in de Westelijke Sahara, de MINURSO, uit te breiden zodat de missie ook zou kunnen toezien op de situatie van de mensenrechten in het gebied, zowel in de door Marokko als in de door Polisario gecontroleerde gebieden.
Ban Ki-moon heeft net zijn rapport over de Westelijke Sahara afgerond, en zal het over enkele dagen voorleggen aan de Veiligheidsraad. Het is het eerste rapport dat geïnspireerd is op de bevindingen van zijn nieuwe persoonlijke gezant voor de Westelijke Sahara, de Amerikaan Christopher Ross. Deze verving zijn Nederlandse voorganger Peter Van Walsum na diens ontslag in augustus vorig jaar.
De Spaanse kwaliteitskrant El País kon de handen leggen op een kopie van Ban Ki-moon's rapport, alvorens de officiële publicatie ervan.
"MINURSO heeft geen specifiek mandaat op gebied van mensenrechten en het Hoogcommissariaat voor de Mensenrechten is niet aanwezig in het gebied, noch in de vluchtelingenkampen in Tindouf", stelt Ban Ki-moon. "Ik wil eraan herinneren dat de Verenigde Naties de mensenrechten zeer hoog inschatten en herhaal mijn oproep aan de partijen [Marokko en Frente Polisario] om zich in een continue en constructieve dialoog te engageren" met het Hoogcommisariaat.
Op geen enkel moment suggereert Ban Ki-moon aan de Veiligheidsraad het mandaat van de MINURSO uit te breiden met competenties op het gebied van de mensenrechten, zoals verzocht door het rapport van de ad hoc delegatie van het Europees Parlement en van de Amerikaanse NGO Human Rights Watch. Een ander rapport van het Hoogcommissariaat, dat in 2006 opgesteld werd maar nooit officieel werd gepubliceerd, postuleerde ook een uitbreiding van het MINURSO mandaat met het toezicht op de mensenrechten, maar zonder te preciseren welke instantie deze taak diende op te nemen.
Marokko is weigerachtig om de MINURSO nieuwe competenties toe te kennen, terwijl Polisario hier wel heil in ziet. De Spaanse regering toonde zich in juni 2005 voorstander om de VN meer macht toe te kennen in de voormalige kolonie, maar houdt het sindsdien op een zwijgen. Een parlementaire groep IU-ICV-ERC heeft een wetsvoorstel ingediend om het Congres zich opnieuw te doen uitspreken over de kwestie.
Na zijn rondreis door de Maghreb, stelde Ross vast dat "weinig dingen veranderd zijn na de laatste onderhandelingsronde", die in de lente van 2008 gehouden werd tussen Marokko en Frente Polisario. Om de hername van deze dialoog te vergemakkelijken is "een goede voorbereiding" noodzakelijk. Daarom stelt de persoonlijk gezant voor om "één of twee kleine informele voorbereidende vergaderingen" te houden alvorens opnieuw rond de onderhandelingstafel te gaan zitten.
Ban Ki-moon is dan weer verheugd over de vermindering van het aantal schendingen van het staakt-het-vuren tijdens de laatste 12 maanden. Het aantal daalde naar 11 door de FAR en 7 door het Polisario. Marokko is daarenboven verantwoordelijk voor het 75 maal verhinderen van het vrij verkeer voor de MINURSO, Polisario slechts tweemaal.
De influx van burgers in de ontwapende zone in de Westelijke Sahara, die de twee partijen scheidt, is niet verboden door de akkoorden van 1991 die onder VN toezicht overeengekomen werden, stelt Ban Ki-moon, waarmee hij impliciet de klachten van Marokko van de tafel veegt. Het Marokkaanse ministerie van Binnenlandse Zaken wees afgelopen zaterdag opnieuw op de instroom van 1.400 personen, de meesten Spanjaarden, in deze zone, "vergezeld van militaire elementen van Polisario voorzien van individuele wapens en mijndetecteerders". Ze reisden aan boord van 90 "4x4's" en 10 vrachtwagens.
Minstens éénmaal, op 20 augustus 2008, gedroegen de burgers zich agressief door stenen naar de MINURSO patrouilles en de nabij gestationeerde Marokkaanse soldaten te gooien "zonder dat de aanwezige Polisario troepen tussenkwamen", klaagt de VN.
In zijn conclusies vraagt Ban Ki-moon de Veiligheidsraad om het mandaat van de MINURSO met één jaar te verlengen, een periode die langer is dan de traditionele verlenging met 6 maanden. Het is zeer waarschijnlijk dat de 5 permanente leden deze aanbeveling zullen opvolgen.
Lees ook: Rapport van de Secretaris Generaal over de situatie in de Westelijke Sahara
Bron: El País - Ban Ki-moon hace oídos sordos a los derechos humanos en el Sáhara
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.