Terwijl heel wat aandacht ging naar de controversiële Amerikaanse olie-exploratie in de territoriale wateren van de Westelijke Sahara, voert Marokko een agressief exploratieprogramma uit op het terrein zelf.
De Ierse oliebedrijven die hierin het voortouw nemen, ondersteunen een brute bezetting en overtreden dus het internationaal recht.
Het bekendste onshore blok is het zogenaamde “Zag Blok” in het noordoosten van het gebied. De reconnaissance licentie werd in 2006 gegeven aan het Ierse Island Oil and Gas, in samenwerking met San Leon en Longreach (het voormalige GB Oil). Het blok omvat de stad Smara, en delen van het territorium die onder controle van de Saharawi Arabische Democratische Republiek (RASD) vallen. Minder bekend is dat dezelfde groep bedrijven ook in 4 blokken in de El Aaiún regio actief zijn. El Aaiún is de hoofdstad van de bezette Westelijke Sahara. De oppervlakte is aangeduid met de cijfers 154, 155, 156 en 157 op de kaart aan de rechterzijde. De kaart werd op 17 december 2008 uitgegeven door het Marokkaanse oliestaatsbedrijf ONHYM. De aansluitende blokken 153, 152 en 151 zijn gelegen in Marokko.
U kan een grotere versie van de kaart hier downloaden.
De eigenlijke lokatie van het gebied – in de Westelijke Sahara – is een verrassing. Island Oil & Gas kondigde op 11 april 2008 reeds aan dat ze een akkoord hadden voor wat ze omschreven als “Tarfaya”, samen met twee andere partners. Tarfaya is een kuststad in Marokko zelf. Island’s partner San Leon gaf ook de indruk dat het ging om een gebied in Marokko zelf, en niet in de Westelijke Sahara. Op hun websites vermelden ze dat het blok gelegen is “ten zuiden van Agadir”. Daarom werd aangenomen dat het Tarfaya Blok oncontroversieel was, en gelegen in het internationaalrechtelijk erkend territorium van Marokko. Maar deze recente ONHYM-kaart toont aan dat het Tarfaya Petroleum Akkoord ver uitloopt in het territorium van de Westelijke Sahara.
In 2008 had Island Oil and Gas seïsmisch onderzoek in de Tarfaya regio geagendeerd voor 2009.
Een derde gebied, dat tot nu toe onbekend was, blijkt aan ONHYM zelf toegekend te zijn. Deze blokken zijn van 117 tot 129 genummerd, en omvatten een deel van de kuststreek van de Westelijke Sahara tussen de steden El Aaiún en Dakhla. De toekenning moet ergens tussen januari 2007 en april 2007 zijn gebeurd. Dit lijkt logisch gezien de nummering van de blokken. Aangezien blok 116 (het “Ouest Souss” onshore reconnaissance contract in de streek rond Agadir) aan GBP werd toegekend op 25 januari 2007, terwijl blok 130 (het “Asilah 1” onshore petroleum akkoord in het noorden van Marokko) aan Direct en Anshutz werd toegekend op 11 april 2007, is het logisch te concluderen dat de ONHYM blokken in de Westelijke Sahara ergens daartussen moeten zijn toegekend.
Blokken 117 tot 129 werden bij ons weten niet eerder in de Marokkaanse media vernoemd.
Volgens de VN heeft Marokko niet het recht om aan olie-exploratie te doen in de Westelijke Sahara. Lees hier de VN Juridische Opinie uit 2002 betreffende olie-exploratie in de Westelijke Sahara.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.