Volgens de Spaanse pers treffen de regering en het leger van Marokko voorbereidingen voor een militaire aanval op de gebieden die sinds het staakt-het-vuren van 1991 door het Frente Polisario worden gecontroleerd. Deze veronderstelde “voorbereidingen” zouden een reactie zijn op de verhoogde civiele activiteiten van het Polisario in zijn “bevrijde gebieden”.
De Spaanse elektronische dagkrant ‘El Imparcial’ rapporteert dat de Marokkaanse koning Mohamed VI en zijn leger toezicht houden over verschillende militaire voorbereidingen die naar alle waarschijnlijkheid bedoeld zijn om de Sahrawi bevrijde gebieden te veroveren. Deze gebieden, gescheiden van de door Marokko bezette Westelijke Sahara door een 2000 km-lange muur omringd met mijnenvelden, worden gecontroleerd door Polisario en zijn Sahrawi regering in ballingschap.
De krant beweert dat verschillende geheime diensten de Marokkaanse militaire activiteiten hebben opgemerkt. De gevechten tussen Marokko en Polisario begonnen in 1976, omwille van de Marokkaanse bezetting van de Westelijke Sahara, en eindigden in 1991 met een door de VN onderhandeld staakt-het-vuren. Ongeveer één derde van het grotendeels onbewoonde Sahrawi gebied – het binnenland tussen Algerije en Mauritanië, werd overgelaten aan Polisario.
VN onderhandelaars en diplomaten hebben bij Marokkaanse leiders een groeiende irritatie vastgesteld omwille van Polisario’s stijgende gebruik van zijn “bevrijde gebieden”. Polisario heeft zijn basis in de Algerijnse vluchtelingenkampen, waar de meerderheid van de Sahrawi leeft sinds eind jaren ’70.
De laatste jaren houdt Polisario echter meer en meer politieke en media bijeenkomsten in Tifariti, de enige stad in de bevrijde gebieden, die werd verlaten na Marokkaanse chemische aanvallen eind jaren ’80. Op dit ogenblik organiseert Polisario grote vieringen voor zijn 35 jarig bestaan in Tifariti, en zijn e rook veel internationale gasten. Dit provoceert de Marokkaanse overheid sterk.
Volgens de berichtgeving in ‘El Imparcial’, heeft Rabat reeds troepen gestationeerd in het zuiden van Marokko, die wachten op een bevel om de grens over te steken.
De krant beweert over informatie te beschikken die stelt dat wanneer Marokko deze nieuwe gebieden veroverd heeft, een nieuwe muur zal worden geconstrueerd op de internationale grenzen tussen de Westelijke Sahara, Algerije en Mauritanië. Op deze manier worden Sahrawi veroordeeld tot de vluchtelingenkampen in de Algerijnse woestijn.
Zonder twijfel zal zo’n aanval tot gevechten tussen Marokkaanse troepen en Polisario leiden. Er zouden ook Algerijnse troepen betrokken kunnen zijn, gezien Algerije Polisario’s voornaamste bondgenoot is en de regionale machtsbalans niet graan in het voordeel van Marokko zou zien kantelen. De VN vredesmacht die in het gebied gestationeerd is, is niet gemandateerd om tussen te komen. Een aanval zou het einde betekenen van het 17 jaar oude staakt-het-vuren en zou waarschijnlijk leiden tot een volledig terugtrekken van de VN missie.
De berichtgeving van ‘El Imparcial’ kon niet worden bevestigd door andere bronnen, maar dit soort speculaties zijn niet zo uniek. In tegendeel, de laatste tijd zijn speculaties over een einde aan het staakt-het-vuren Schering en inslag. Zowel Marokko als Polisario zijn steeds gefrustreerder over het status quo. Polisario werd een onafhankelijkheidsreferendum beloofd in 1991, maar het Marokkaanse ‘njet’ heeft alle hoop op een oplossing ondertussen de kop ingedrukt. De Marokkaanse autoriteiten wijzen steeds duidelijker de vredesvoorwaarden van 1991 af, en een onderhandelde oplossing wordt almaar onwaarschijnlijker. Beide kanten gebruiken steeds meer een oorlogsretoriek, wat mogelijk wijs op aan de gang zijnde oorlogsvoorbereidingen.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.