NEW YORK, 23 oktober 2008 (IPS) - De VN slagen er nog altijd niet in het geschil op te lossen tussen de Westelijke Sahara, een voormalige kolonie van Spanje, en Marokko, dat het gebied sinds 1976 bezet. Volgens de VN-ambassadeur van het niet-erkende land komt dat door “de Franse steun voor Marokko”.
“Frankrijk staat achter Marokko, het financiert Marokko” zegt ambassadeur Ahmed Boukhari. In 1975 oordeelde het Hof van Justitie dat de Saharanen het recht op zelfbeschikking hebben. Toen Spanje een referendum wilde organiseren, viel Marokko echter het land binnen. Een gewapende strijd met verzetsgroep Polisario duurde tot 1991, toen de VN Veiligheidsraad met een plan voor een referendum kwamen. Het plan kwam niet van de grond.
Veto
Ook de Algemene Vergadering herbevestigde het recht van “alle volken” op zelfbeschikking, maar de Saharanen vinden dat de rol voor de Veiligheidsraad hierin veel te groot is. Die wil namelijk dat de beide partijen praten over een “acceptabele oplossing”. Dat is gunstig voor Marokko, want die heeft met Frankrijk een partner met vetorecht in de Veiligheidsraad.
Marokko pleitte in de Politieke Commissie van de Algemene Vergadering afgelopen week voor “realisme”. “Maar wat voor realisme?” vraagt Bukhari zich af. “Kosovo of Abchazië? We gaan ons recht op zelfbeschikking niet opgeven. We willen een vrij en eerlijk referendum. Als mensen geen onafhankelijkheid willen, zullen we dat accepteren.” Hij gelooft dat Frankrijk ook achter deze pogingen zit om de onafhankelijkheidsoptie te begraven.
De Marokkaanse afgevaardigde vond de benadering van zijn land “oprecht en serieus” en noemde de conceptresolutie “in lijn met legitieme verwachtingen”. Maar commentatoren zeggen dat een eigen beleid van de Algemene Vergadering, als de Veiligheidsraad er al mee bezig is, de zaak alleen maar gecompliceerder kan maken.
“Marokko durft zogenaamde autonomie als voorwaarde te stellen voor de dekolonisatie”, zegt Boukhari. “We zijn geen Marokkaanse provincie. Ons volk heeft het recht om te kiezen tussen onafhankelijkheid en een andere optie, dat is de VN-doctrine, maar dit is de doctrine van de dubbele standaard.”
Grondstoffen
De Westelijke Sahara is vooral gewild vanwege de grondstoffen, zoals fosfaat, uranium, goud en diamant, legt de gezant uit. “Als we vrij waren, waren we veertig keer zo rijk als Koeweit. Waarom steunt Frankrijk Marokko? Het is niet eens partij in het conflict.”
Volgens Algerije, waar 100.000 Saharanen in vluchtelingenkampen leven, is het geschil een kwestie van dekolonisatie. En heeft de bevolking recht op zelfbeschikking.
De VS, zegt Bukhari, hebben een positieve rol gespeeld. Maar na de oorlog in Irak “hebben ze weer een Koude Oorlog-denken gekregen en hebben ze een speciale relatie gekregen met Marokko.”
Afrika's laatste kolonie Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
