De Solidariteitsgroep is lid van Western Sahara Resource Watch
Stop EU visserij in de Westelijke Sahara
Europees Hof verwerpt Handelsakkoord met Marokko
Het Europese Gerechtshof heeft deze ochtend de vernietiging bevolen van een handelsakkoord tussen de Europese Unie en Marokko, omdat het in de praktijk wordt toegepast in de Westelijke Sahara.
De conclusie luidt als volgt (eigen vertaling): "De beslissing van de Raad 2012/497 van 8 maart 2012, betreffende het concluderen van een akkoord in de vorm briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Marokko betreffende liberaliseringsmaatregelen voor het onderlinge handelsverkeer van landbouwproducten, verwerkte landbouwproducten, vis en visserijproducten, inzake de vervanging van de protocollen nrs. 1, 2 en 3 en de bijlagen daarbij, en houdende wijziging van de Euromediterrane Overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten enerzijds, en het Koninkrijk Marokko, anderzijds, is geannuleerd in zoverre het de implementatie van het akkoord toelaat in de Westelijke Sahara ["…est annulée en ce qu’elle approuve l’application dudit accord au Sahara occidental”]
Tijdens een hoorzitting in Luxemburg eerder dit jaar, argumenteerde de Raad en de Commissie dat het Frente Polisario geen juridische persoonlijkheid had om zo'n proces te voeren. Polisario, de Saharaanse bevrijdingsbeweging, vertegenwoordigt inderdaad de Saharawis in de VN vredesgesprekken,, aldus de Europese instellingen. Maar dat wil nog niet zeggen dat Polisario hen ook in een rechtbank kan vertegenwoordigen, aldus Raad en Commissie.
Het vonnis verklaart nu dat Polisario inderdaad direct en indirect geaffecteerd wordt door het handelsakkoord tussen Marokko en de Europese Unie, en dat er "geen twijfel" bestaat ten aanzien van de ontvankelijkheid van de aanvraag tot vernietiging.
"Het vonnis toont aan hoe glashelder de kwestie van de Westelijke Sahara is op juridisch vlak. Noch Marokko, noch de EU, hebben het recht om de grondstoffen van de Westelijke Sahara te verhandelen. Geen Staat in de wereld erkent de ongefundeerde Marokkaanse claims op het gebied. Als de EU wil handel drijven in de Westelijke Sahara, moet ze eerst het volk van dat gebied raadplegen, niet Marokko", stelt Sara Eyckmans, coördinatrice van Western Sahara Resource Watch (WSRW).
"Dit is een mooie dag voor de Saharawis. Hopelijk is dit de eerste stap naar het beëindigen van de volledige handel, maar ook van de onrechtmatige Europese visserij in het gebied, die nog dateert uit het Franco tijdperk", vervolgde Eyckmans.
WSRW volgt de uitbreiding van het handelsakkoord al van voor het werd goedgekeurd. In 2012 publiceerde de organisatie een rapport over de gevolgen van het akkoord: Label and Liability.
De voormalige juridische raadsman van de VN Veiligheidsraad, Hans Corell, heeft in het verleden meermaals gezegd "beschaamd" te zijn als Europeaan, ten gevolge van de EU's illegale akkoorden met Marokko. De EU heeft Corell's juridische opinie gebruikt om die akkoorden te legitimeren. Sommige landen, zoals Zweden en Nederland, hanteren echter heel duidelijk een andere interpretatie: volgens hun kan een handelsakkoord met Marokko niet van toepassing zijn in de Westelijke Sahara.
Twee andere zaken worden momenteel door het Europese Gerechtshof behandeld. Eentje werd geïnitieerd door het Frente Polisario en vraagt de vernietiging van het EU-Marokkaanse visserijakkoord. De andere zaak werd doorverwezen door een Britse rechtbank, en betreft het etiketteren van producten afkomstig uit de Westelijke Sahara.
De EU onderhandelt momenteel een zogenaamd Deep and Comprehensive Free Trade Agreement met Marokko. De EU negeerde tot dusver alle verzoeken van WSRW om de Westelijke Sahara uit te sluiten an het toepassingsgebied dergelijk akkoord.
Afrika's laatste kolonie
Sinds 1975 wordt drie kwart van de Westelijke Sahara bezet door Marokko. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking leeft vandaag nog steeds in vluchtelingenkampen in Algerije. Zij die in het thuisland achterbleven worden door de Marokkaanse bezetters onderworpen aan ernstige mensenrechtenschendingen. Al meer dan 40 jaar wachten de Saharawi op de uitoefening van hun legitiem recht op zelfbeschikking.
Bij ons weten het eerste collectieve werk over de juridische aspecten van het conflict omtrent de Westelijke Sahara. Beschikbaar in het Engels en Frans. Bestel het hier.